
โรคไข้เลือดออก (Dengue Fever)
สาเหตุ
- เกิดจากเชื้อไวรัสเดงกี (Dengue virus) มี ทั้งหมด 4 ชนิด เมื่อติดเชื้อชนิดหนึ่งจะมีภูมิคุ้มกันต่อเชื้อชนิดนั้นตลอดไป อาจมีการป่วยมากกว่า1ครั้งได้ หากได้รับเชื้อสายพันธุ์ที่ต่างออกไปจากครั้งแรก และอาการของโรคครั้งที่สองมักรุนแรงกว่าครั้งแรก
วิธีการติดต่อ
- มียุงลายบ้านตัวเมียเป็นพาหะนำโรคโดยยุงมักจะกัดในเวลากลางวัน และมีระยะฟักตัวของเชื้อไวรัสเดงกีในคน ประมาณ 3-14 วัน
อาการและอาการแสดง
- หลังจากได้รับเชื้อประมาณ 5-8 วัน (ระยะฟักตัว) ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการของไข้เลือดออกเดงกี (Dengue hemorrhagic fever ) คือ มีไข้สูงเกิน 38 องศาเซลเซียส พบจ้ำเลือดหรือจุดเลือดออกสีแดงเล็กๆตามผิวหนัง อาจมีเลือดกำเดาไหล เลือดออกตามไรฟัน ปัสสาวะอุจจาระมีเลือดปน หรือถ่ายดำ กดเจ็บชายโครงด้านขวา ถ้าอาการรุนแรงมากมักเกิดภาวะการไหลเวียนโลหิตล้มเหลวและเข้าสู่ระยะช็อก (dengue shock syndrome) ผู้ป่วยจะมีอาการกระสับกระส่าย ปลายมือปลายเท้าเย็น ปัสสาวะลดลง ไข้ลดลงอย่างรวดเร็ว ความดันโลหิตลดต่ำอย่างมาก ซึ่งต้องรีบส่งโรงพยาบาลโดยเร็ว แต่ถ้าไม่มีภาวะช็อกหลังจากมีไข้สูง 2-7 วัน ไข้จะเริ่มลดลงและจะเข้าสู่ระยะหายเป็นปกติ ระยะนี้มักพบผื่นแดงและคันตามฝ่ามือและฝ่าเท้าซึ่งจะหายได้เองภายใน 1 สัปดาห์
- การตรวจวินิจฉัย เช่น การตรวจหาภูมิคุ้มกันต่อไข้เลือดออก (IgM, lgG) , การตรวจ NS1 Antigen ของเชื้อ หรือตรวจ PCR เพื่อหาชนิดของเชื้อ
การรักษาโรคไข้เลือดออก
- ปัจจุบันยังไม่มียารักษาโดยเฉพาะ ดังนั้นการรักษาคือการประคับประคองตามอาการ ผู้ป่วยควรดื่มน้ำเกลือแร่เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ เช็ดตัวลดไข้เป็นระยะๆ ห้ามกินยาลดไข้กลุ่มแอสไพรินและNSAIDเพราะอาจทำให้เลือดออกง่ายและมากขึ้น
การป้องกันโรคไข้เลือดออก
- ป้องกันไม่ให้ยุงลายกัด โดยสวมใส่เสื้อผ้าที่ปกปิดมิดชิด ใส่เสื้อผ้าสีอ่อน ใช้สารไล่ยุงชนิดต่างๆ
- ทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายบริเวณบ้านและใกล้เคียง
- ใส่ทรายอะเบต 1% ในภาชนะกักเก็บน้ำอัตราส่วน 10 กรัมต่อน้ำ 100 ลิตรควรเติมใหม่ทุก 2-3 เดือน น้ำที่ใส่ทรายอะเบตใช้ดื่มกินได้อย่างปลอดภัย